Tổng quan về đầu dò khói và giảm thiểu báo cháy giả trong sự cố cháy

Tổng quan về khói trong sự cố cháy.

Khói nói chung sẽ là bằng chứng giúp đầu báo khói phát hiện một ngọn lửa sớm hơn một chút so với các thiết bị báo cháy theo nhiệt độ là đầu dò nhiệt. Do đó, sự lựa chọn dùng đầu dò báo khói luôn thích hợp hơn và để phù hợp với các dạng khói trừ khi có bất kỳ khả năng nào khác làm cho việc báo động sai-lạc hoặc xảy ra các báo động không mong muốn.

Việc phát hiện cháy qua hiện tượng khói từ ban đầu sẽ giúp cứu thoát sinh mạng con người ,chỉ cần biết sớm hơn vài phút ngay vào khi có khói phát sinh là cơ may mà không phải nơi nào cũng có. Dầu báo cháy theo nhiệt độ thường chỉ giúp để bảo toàn tài sản , cứu lấy kiến trúc xây dựng , còn lại hầu hết trong các sự cố cháy thì khi đầu dò nhiệt vang lên ,đa phần sẽ không còn cơ may để con người còn kẹt bên trong  khu vực cháy thoát hiểm khỏi hoả hoạn. ( theo thông kế chính thức từ các hiệp hội PC-CC quốc tế.)

Tuy nhiên không phải lúc nào cũng khuyến khích dùng đầu báo khói, cho một ví dụ để thấy sự lựa chọn thiết bị phát hiện khói không phù hợp khi dùng trong nhà bếp , như sự cố có ai đó nướng bánh mì bị cháy-khét sẽ gây ra một báo động về cháy không mong muốn. Thông thường thì đầu dò báo nhiệt sẽ được trang bị trong phòng nồi hơi, phòng máy phát điện, nhà để xe và các khu vực có nhiều khả năng phát sinh hoặc chứa đựng bụi-bặm.

Một số các điều kiện cần lưu ý là các sản phẩm của quá trình đốt cháy như bếp nấu ,lò vi-sóng, lò hơi nước, các ống bô-xả khói bị rò rỉ của một máy phát điện hoặc khí thải từ xe hơi,xe gắn máy đều có thể gây ra sự kích hoạt cho một đầu dò báo khói để phát tín hiệu có cháy và phát sinh ra một báo động không mong muốn.

Đầu dò báo cháy theo nhiệt loại cố định nên được lắp đặt trong các khu vực nơi thường có nguy cơ gia-tăng đột ngột về nhiệt độ như nhà bếp và phòng có dùng nồi hơi…

Đâu dò báo cháy theo nhiệt độ gia-tăng, tính theo tỷ lệ dò nhiệt-độ tăng lên theo từng phút nên sẽ không phù hợp với nơi có khói , không ai mong đợi một sự gia tăng nhiệt độ đột ngột.Nơi lắp đặt thường được ví dụ nhất , là nhà để xe, bãi đỗ xe, nhà xưởng sản xuất lãnh vực có nhiều bụi bặm.

Các nguyên tắc để giảm thiểu các báo cháy giả tạo .FALSE ALARM

Báo động giả có khả năng gây ra sự gián đoạn đáng kể về kinh doanh của một doanh nghiệp ,ngoài ra báo động giả còn là một gánh nặng to lớn về chi phí với dịch vụ phòng chữa cháy.
Thường xuyên báo động sai có thể gây ra cho người sử dụng một thói quen bỏ qua tín hiệu báo động dẫn đến các hành động không chính xác trong trường hợp có một tình huống cháy thực sự. Báo động giả rộng rãi có thể được chia thành bốn loại,

• Báo động Không mong muốn.
• Do Thiết bị báo động sai.
• Báo động giả có độc hại.
• Báo động  giả với một ý định tốt

Báo động không mong muốn là những sự cố do con người gây ra bởi sự kết hợp của các yếu tố như điều kiện môi trường, những hiện tượng như hơi nước giống khói, phun dung dịch khí hoặc khói bụi từ công việc khác làm kích hoạt báo cháy .Có thể bằng các hành động không phù hợp bởi những người có mặt bên trong tòa nhà chẳng hạn như tụ lại hút thuốc lá tại các khu vực bảo vệ có lắp đặt các cảm biến phát hiện khói.

Bài viết ngắn sau đây để hỗ trợ việc lựa chọn thiết bị báo cháy , tránh các điều kiện báo động không mong muốn phổ biến nhất tiềm. Chuẩn BS5839 hướng dẫn toàn diện về chủ đề này và cần được tư vấn bởi chuyên viên về bảo vệ phòng cháy cho chiều sâu hướng dẫn.

Đầu dò quang nhiệt kết hợp (Photo thermal detectors ) sẽ phân tích cả hai thay đổi trong nhiệt độ cũng như mật độ của khói hay là khói từ hiện tượng hút thuốc lá . Điều này có thể làm giảm đáng kể khả năng báo động sai. Ngoài ra với hệ thống báo cháy tự động analog,  có thể cấu hình các đầu dò để hoạt động trong chế độ duy nhất báo cháy tại một thời điểm cụ thể khi khói lập lại hoặc duy trì suốt 90 đến 12o giây đồng hồ (alarm verification function).Hiện tượng khói do hút thuốc lá giống hiện tượng khói cháy, nhưng không thể có mặt và sau đó kết hợp trở lại trong 90-120 giây, do vậy hê thống qua đầu báo khói sẽ xác định là không phải khói của sự cố cháy.

Cách chọn đầu dò theo tuỳ loại phòng, nơi cần lắp đặt
Khu vực Nhà bếp

• đầu dò phát hiện khói không nên sử dụng

Các khu vực gần với nhà bếp

• Tránh dùng đâu dò phát hiện loại nhiệt gia tăng.
• Tránh dùng các cảm biến phát hiện khói (nếu có thể).
• Không lắp đặt đầu dò khói loại ion hóa ( buồng ion).
• đề xuất sử dụng đầu dò báo cháy quang nhiệt kết hợp

Phòng, có sử dụng lò nướng bánh

• Tránh dùng các cảm biến phát hiện khói.
• Không lắp đặt đầu dò khói loại ion hóa ( buồng ion).
• đề xuất sử dụng đầu dò báo cháy quang nhiệt kết hợp

Phòng, trong đó những người hút thuốc

• Tránh dùng các đầu dò báo khói.
• Không lắp đặt đầu báo khói loại quang học
• đề xuất sử dụng đầu dò báo cháy quang nhiệt kết hợp

Phòng tắm vòi sen phòng và những nơi có hơi nước

• Tránh dùng các đầu dò báo khói.
• Không lắp đặt đầu báo khói loại quang học
• đề xuất sử dụng đầu dò báo cháy quang nhiệt kết hợp

Những khu vực có nồng độ bụi cao

• Tránh dùng các đầu dò báo khói.
• Không lắp đặt đầu báo khói loại quang học
• đề xuất sử dụng đầu dò báo cháy quang nhiệt kết hợp

Khu vực nơi mà các phần tử cảm biến tốc độ không khí cao

• không lắp đặt các đầu dò khói ion hóa

Khu vực, trong đó động cơ khí thải ,khói xảy ra

• Tránh dùng các đầu dò báo khói.
• Không lắp đặt đầu báo khói loại quang học

Antoanvn.com phổ biến tài liệu “Thiết kế hệ thống báo cháy chuẩn quốc tế”  Biên soạn do Honeywell và Cooper UK.

Bản dịch tiếng Việt , gởi email về antoanvn@gmail.com để yêu cầu, xin ghi thông tin cá nhân hoặc công ty cụ thể.